Relacja z II Forum Karpackich Gmin
28.09.2015
Zakończyło się II Forum Karpackich Gmin
„Racjonalne prowadzenie polityki przestrzennej z poszanowaniem wartości przyrodniczych i kulturowych regionu oraz z uwzględnieniem potrzeb jego mieszkańców jest niezbędne do zrównoważonego rozwoju i poprawy ładu przestrzennego w Karpatach" – podkreślali uczestnicy II Forum Karpackich Gmin, zakończonego 25 września br. w Sromowcach Niżnych.Forum odbyło się w ramach projektu Karpaty Łączą, wspierającego wdrażanie Konwencji Karpackiej.
Samorządowcy, eksperci w dziedzinie ochrony przyrody i planowania przestrzennego, architekci, urbaniści i reprezentanci organizacji pozarządowych rozmawiali na temat problemów planowania przestrzennego w Karpatach. Jak podkreślił prof. dr hab. Tadeusz Markowski (Uniwersytet Łódzki) w wystąpieniu otwierającym Forum: „Kapitał terytorialny będący wyrazem wartości zasobów tego regionu, zarówno w wymiarze społecznym, gospodarczym jak środowiskowym, stanowi obecnie podstawę dla jego rozwoju".
W trakcie prezentacji i dyskusji omawiano problemy i wyzwania planowania przestrzennego na terenach o szczególnych walorach krajobrazowych. Uczestnicy podkreślali wyjątkowość tego regionu, a także uwarunkowania przyrodnicze Karpat, które determinują sposób ich zagospodarowania.
Wśród problemów gospodarki przestrzennej wyróżniono między innymi brak zintegrowanego podejścia do planowania przestrzennego. Zwrócono uwagę także na niską świadomość społeczności lokalnych dotyczącą wartości kulturowych oraz przemiany krajobrazu związane z zanikaniem tradycyjnych form gospodarki w górach (zanikanie lokalnych form architektonicznych, zarastanie polan).
Uczestnicy Forum mieli możliwość zapoznania się z Kodeksem Dobrej Praktyki Kształtowania Przestrzeni w Karpatach, opracowanym przez Karpacką Grupę Roboczą ds. Planowania Przestrzennego. Jest to dokument promujący wśród samorządów, społeczności lokalnych, planistów, urbanistów, architektów i mieszkańców ideę zrównoważonego planowania przestrzennego.
Zasady przedstawione w dokumencie mają na celu nie dopuszczenie do utraty cennych walorów tego regionu. Zwrócono w nim uwagę m.in. na potrzebę ochrony walorów widokowych i krajobrazowych, kontynuacji tradycyjnego zagospodarowania, a także ograniczania rozpraszania zabudowy. Jak podkreślają eksperci dokument ma szanse dotarcia do dużej grupy odbiorców, gdyż jest zwięzły i napisany w sposób zrozumiały. Ma także szanse stać się inspiracją dla powstania podobnych dokumentów w innych państwach karpackich.
Forum było również okazją do zaprezentowania przedstawicielom karpackich samorządów efektów pracy Karpackiej Grupy Roboczej ds. Różnorodności Biologicznej i Krajobrazowej. Uczestnikom przedstawiono roboczą wersję Krajowego Planu Działań na rzecz wdrażania Protokołu o ochronie i zrównoważonym użytkowaniu różnorodności biologicznej i krajobrazowej do Konwencji Karpackiej. Polska jest pierwszą stroną Ramowej Konwencji o ochronie i zrównoważonym rozwoju Karpat, która opracowuje taki dokument.
Forum Karpackich Gmin było elementem procesu konsultacji projektu Krajowego Planu Działań (KPD) wśród karpackich samorządów. Zaangażowanie samorządów w realizację jego zapisów będzie miało kluczowe znaczenie dla pełnego osiągnięcia zakładanych w KPD celów. Prace nad Krajowym Planem Działań będą kontynuowane przez ekspertów Grupy Roboczej oraz Centrum UNEP/GRID-Warszawa.
Warsztaty kończące Forum były prowadzone przez ekspertów z różnych dziedzin. Przedstawiciele samorządów w kameralnych grupach omawiali kwestie związane z ekonomicznymi i estetycznymi skutkami złego planowania przestrzennego. Uczestnicy próbowali także odpowiedzieć na pytania związane z tym, jak radzić sobie z obszarem Natura 2000, aby jego występowanie nie było barierą, tylko szansą dla rozwoju gminy.
Uczestnicy Forum poznali także jako pierwsi wyniki konkursu Karpacka Gmina, w którym nagrodzono samorządy z regionu, efektywnie realizujące cele ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej.
I miejsce w konkursie zajęła gmina Raciechowice i otrzymała nagrodę w wysokości 9000 zł brutto. II miejsce zajęła gmina Zarszyn i odebrała nagrodę w wysokości 7000 zł, natomiast III zajęła gmina Istebna i otrzymała nagrodę w wysokości 5000 zł.
Wśród finalistów konkursu znalazły się gminy: Brenna, Wojaszówka, Mszana Dolna, Zawoja, Ujsoły, Iwkowa, Dukla, Istebna, Zarszyn oraz Raciechowice.
Zwycięskim oraz wyróżnionym gminom pogratulował Leszek Zegzda, Członek Zarządu Województwa Małopolskiego, życząc jednocześnie dalszej pasji i motywacji do kultywowania swojej karpackości.
Materiały konferencyjne (prezentacje) dostępne są na stronach internetowych Stowarzyszenia Ekopsychologia.
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć.